تغذیه غلط نه تنها زمینه چاقی حیوان را فراهم می کند بلکه علت متداول ناراحتیهای پوست، هیستری، دیستروفی عضلانی (تحلیل عضلات) و سایر ناهنجاریها است.
باید همواره این حقیقت ساده را به یاد داشت که سگها حیوانات گوشتخواری هستند. آنها در حالت طبیعی تنها از گوشت خام و استخوان تغذیه می کنند و گاهی هم برای تأمین ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز خود مقداری گیاه وحشی و علف می خورند.
بنابراین، روش ایده آل برای اینکه سگ خود را از نظر رژیم غذایی سالم نگاه دارید، پیروی از رژیم طبیعی غذایی و تغذیه با تنها گوشت خام می باشد که مقدار کمی سبزیجات خام تازه با آن مخلوط شده باشد. می توان هر هفته یک استخوان بزرگ خام نیز در اختیار حیوان قرار داد، ولی باید از کلیه استخوانهای کوچک مانند استخوانهای شکسته، مهره های کوچک و غیره پرهیز کرد. سگهای اهلی امروزی تمایل دارند که گاهی استخوانهای کوچک را یکباره فرو ببرند و این کار باعث گرفتگی مری یا روده می شود که نگرانیها و عوارض حاصل از رفع انسداد به روش جراحی را در پی خواهد داشت.
تخم مرغ، پنیر، ماهی و گوشت سفید (مرغ و خرگوش، و غیره) جانشینهای پروتئینی مناسبی برای گوشت می باشند، ولی این بار نیز باید کلیه استخوانهای ماهی، طیور وجوندگان را کاملا از گوشت آنها جدا کرد.
می بایست بیسکویت و غذاهای آماده سگ به شکل ذخیره موجود باشد و تنها زمانی از آنها استفاده گردد که غذاهای پروتئینی مناسب در دسترس نباشد، با این حال ممکن است در اکثر نژادهای بزرگتر لازم باشد که درصدی از آنها را به منظور تأمین حجم کافی مورد استفاده قرار داد.
بنابراین، باید یک رژیم غذایی ایده آل به این ترتیب باشد:
دسته اول توله ها از هنگامی که از شیر گرفته می شوند تا سن ده هفتگی:
چهار وعده غذا در روز که مقدار آن براساس نژاد و جثه متفاوت است.
اولین وعده ساعت ۸ بامداد، شامل یک تخم مرغ خام یا یک تخم مرغ آب پز سفت که کاملا خرد شده است.
دومین وعده ساعت ۱ بعد از ظهر، شامل پنیر رنده شده با کاهو، هویج، کلم یا گل کلم که کاملا ریز شده است.
سومین وعده ساعت ۶ بعدازظهر، شامل گوشت قرمز خام قيمه شده، همراه با سبزیجات خام تازه ای که خرد شده باشد.
چهارمین وعده ساعت ۱۱-۱۰ شب، شامل گوشت قرمز یا سفید خام یا پخته که این بار نیز سبزیجات تازه به آن اضافه شده است.
نوشیدنی هم شامل شیر و آب که آب می بایست بدون محدودیت در دسترس حیوان باشد.
تا آنجا که به مقدار غذا مربوط می شود، باید مجموع مقدار روزانه آن برای نژادهای کوچکتر حداقل ۱۱۳ گرم و برای نژادهای بزرگتر دست کم ۴۵۴ گرم باشد.
دسته دوم از سن ده تا شانزده هفتگی:
باید مقدار غذا همگام با رشد سگ رفته رفته افزایش یابد. مواد غذایی اساسی باید به گونه بالا حفظ شوند ولی می توان شیر را قطع کرد و تنها از آب برای آشامیدن استفاده نمود. تعداد وعده ها می بایست به سه مرتبه در روز کاهش پیدا کند. ۸ بامداد، ۲ بعدازظهر و ۸ شب.
می توان برای کاستن از قیمت غذا، که باید مقدار روزانه آن در سن ۱۶ هفتگی برای نژادهای کوچکتر به ۲۲۶ گرم و برای نژادهای بزرگ به ۹۰۸ گرم رسیده باشد، تا ده درصد بیسکویت یا غذای آماده به آن افزود.
دسته سوم پس از شانزده هفتگی:
باید روزی دو مرتبه به سگ غذا داد. در ساعت ۸ بامداد و ۸ بعدازظهر و این دو وعده غذای روزانه باید در بقیه طول زندگی سگ ادامه پیدا کند.
روش جدید روزانه یک وعده غذا برای سگهای بالغ بی رحمانه است و زمینه آشغال خوری حیوان را فراهم می کند که می تواند منجر به فروبردن سنگ یا دیگر اجسام خارجی شود. همچنین می تواند زمینه را برای پیچ خوردگی معده فراهم نماید که کشنده است.
غذاهای کنسرو شده سگ:
به اکثر غذاهای کنسرو شده سگ، ویتامینها و مواد معدنی افزوده می شود و آنها را به یک غذای عالی تبدیل می کند اما دانستن این نکته ضروری است که گوشتهای کنسرو شده اغلب حاوی درصد بالایی از آب (در بعضی موارد تا ۸۷ درصد) هستند. بنابراین، روشن است که باید حداقل به میزان دو برابر از آنها به حیوان داد تا اطمینان حاصل شود که پروتئین دریافتی کافی می باشد. در صورتی که این کار انجام نشود، حیوان همیشه گرسنه می ماند. در مواردی نادر، سگهایی که به طور عادی با گوشت قرمز و سبزیجات تغذیه می شوند و ناچار به خوردن گوشت کنسرو شده می شوند، اصلا خشنود به نظر نمی رسند.
غذاهای ترکیبی:
گوشت ساختگی که از سویا و دیگر سبزیجات غنی از پروتئین ساخته می شود غذای ایده آلی را برای سگ فراهم می کند، ولی متاسفانه این گوشت در کشور ما در دسترس عموم نیست.
مخلوط غذاهای ترکیبی می توانند برای مدتی یک غذای رضایت بخش باشند، ولی استفاده همیشگی از آنها ممکن است زمینه ساز اگزمای پوست و بثورات گوش باشد. بنابراین، مسلماً از نظر اقتصادی منطقی است که هر صاحب سگی تا حد امکان خود را پای بند به استفاده هرچه بیشتر از غذاهای ایده آل بداند و برای پر کردن حجم آن از مواد جانشین استفاده نماید.
مقادير:
سگ تا سن نه ماهگی به بلوغ کامل نمی رسد. بنابراین مقدار غذا را بایستی اندک اندک پس از سن چهار ماهگی افزایش داد.
سگهای کوچک بالغ (نژادهای کرن (Cairn)، جک راسل (Jack Russell) و غیره) روزانه حداقل به ۴۵۴ گرم غذا نیاز دارند، درحالی که نژادهای بزرگتر (ژرمن شفرد (German shepherd)، لابرادور (Labrador) و غیره) دست کم به روزی 1360 گرم غذا احتیاج دارند. یک راه پسندیده برای تعیین مقدار صحیح غذا این است که آن را تقریباً معادل یک بیستم وزن بدن سگ در نظر بگیرید.
تغذیه صحیح حداکثر شانس را برای سالم بودن و سالم ماندن سگ فراهم می کند، اما دو عامل مهم دیگر باقی مانده است که غفلت از هر یک از آنها نه تنها می تواند سلامتی سگ را مختل کند، بلکه زندگی آن را نیز به مخاطره می اندازد. این دو عامل، نگهداری و فعالیت بدنی است که در مقالات آتی به آنها می پردازیم.
رژیم گیاهی:
چندین نفر از دارندگان سگ در انگلستان سگهای خود را با رژیم گیاهی تغذیه می کنند. در حقیقت هم اکنون یک انجمن گیاهخواری سگ (Canine Vegeterian Society) وجود دارد.
اگرچه رژیم گیاهی با طبیعت گوشتخواری مغایرت دارد، آنها ظاهراً می توانند با موفقیت پروتئین کافی را به شکل تخم مرغ، پنیر و ماهی آب پز تأمین کنند. ماهی به آن اندازه در آب جوشانیده می شود که کلیه استخوانهای آن نرم گردد. مقداری سبزیجات خام و یک مکمل ویتامینی که از نظر ویتامین B غنی باشد نیز به آنها افزوده می گردد. اما بهتر است که سگها با رژیم گوشتی که طبیعی تر است تغذیه شوند.